Amelia Earhart - Göklere Meydan Okuyan Kadın

''Adventure is worthwhile in itself.''

Amelia Earhart, dünyanın en ünlü kadın pilotu olmak üzere 24 Temmuz 1897'de Kansas, Atchison'da doğdu.

Uçuş öncesi

Babası Edwin, demiryolunda çalışan bir avukattı. Çocukluğunun büyük bölümünü küçük kız kardeşi Muriel ile oynayarak geçirdi.

Büyürken Amelia ve kız kardeşi her türlü macerayı yaşadı. Beyzbol ve futbol dahil spor yapmaktan hoşlanıyorlardı. Amelia 22'lik bir tüfekle ateş etmeyi bile öğrendi ve onu babasının ahırındaki fareleri öldürmek için kullandı. Amelia'nın ilk "uçuşu" sadece yedi yaşındaydı. Muriel ve amcasının yardımıyla, çatısına ev yapımı bir roller coaster düzeneği kurdu. Dramatik bir şekilde yere çakıldıktan sonra kız kardeşine “uçmak gibiydi” dedi. Amelia 11 yaşındayken 1908'de Iowa Eyalet Fuarı'nda Wright Brothers'ın ilk uçaklarından birini gördü. O sıralar uçmaya pek ilgisi yoktu ve uçak hakkında çok fazla şey düşünmedi.

Liseden mezun olduktan sonra, Amelia, ne yapmak istediğinden emin değildi. İlk önce Pennsylvania'daki Ogontz Okulu'na gitti, ama sonrasında I. Dünya Savaşı'nda yaralanan askerlerle ilgilenebilmek için hemşire yardımcısı oldu. Daha sonra bir tamirci olmaya çalıştı ancak kısa süre sonra okula geri dönerek tıp kariyerine devam etti. Bütün bu kararsız macera Amelia parasını biriktirip uçuş okuluna yazılana ve oradan da ilk uçağını alana kadar devam etti.

Uçuş

28 Aralık 1920'de Amelia ve babası Kaliforniya'da bir hava gösterisini ziyaret etti. Amelia o gün ilk kez bir uçağa bindi. Daha sonra, uçak yerden sadece birkaç metre yükseldikten sonra heyecanlanıp "Uçmam gerektiğini biliyordum" dedi. Çok çalıştı ve annesinin de desteğiyle birlikte uçuş dersleri için ödeme yapabildi. Sonunda kendi uçağını satın aldı. Parlak sarı bir uçaktı ve ona "Canary" lakabını takmıştı. Ayrıca pilot lisansını aldı ve 14.000 fite çıkarak kadın pilotlar adına yeni bir irtifa rekoru kırdı.

Atlantik'i geçen ilk kadın

1928'de Amelia Atlantik'teki tarihi bir uçuşa katılmaya davet edildi. Pilot Bill Stultz ve yardımcı pilot Slim Gordon ile birlikte Amelia, ''Friendship'' uçağında Atlantik Okyanusu üzerinden uçtu. Amelia uçuşta navigatordı. 18 Haziran 1928'de, yirmi bir saatlik uçuştan sonra, uçak Galler'e indi. Atlantik üzerinden uçuş yapan ilk kadın oydu.

Earhart, ABD'de ye döndüğünde artık bir kahramandı. New York'ta onun adına geçit töreni düzenlenmişti ve hatta Beyaz Saray'da Başkan Calvin Coolidge ile tanıştı.

Atlantik'i solo geçen ilk kadın

Ancak Amelia memnun değildi. Atlantik'te aynı seyahati yapmak istedi, ama bu sefer uçağa kendisi pilotluk etmek ve uçağı tek başına indirmek istiyordu. 20 Mayıs 1932'de, parlak kırmızı tek motorlu Lockheed Vega uçağındaki Newfoundland Limanı Grace'den ayrıldı. Charles Lindbergh'in beş yıl önce yapmış olduğu uçuşu yapmayı ve Paris, Fransa'ya uçmayı planlıyordu.

Uçuş çok tehlikeliydi. Kötü hava koşulları, yoğun bulutlar vardı ve çoğu zaman ön camı ve kanatları buzla kaplıydı. On dört saat sonra Atlantik Okyanusu'nu geçti, ancak uçuşu kısa kesmek zorunda kaldı. Londonderry, Kuzey İrlanda'da bir inek arazisine indi. İrlandalı bir çiftçi ona nereden geldiğini sorunca Amerika cevabını verdi ama adam tabii ki inanmadı.

Amelia, Charles Lindbergh'ten sonra Atlantik Okyanusu solosunu başarıyla tamamlayan ikinci kişi oldu. Kongre'den seçkin Uçan Haç'ı alan ilk kadın olmak da dahil olmak üzere birçok ödül aldı.

Havacı

Amelia önümüzdeki birkaç yıl boyunca uçmaya devam etti. Hawaii’den Kaliforniya’ya solo uçuş yapan ilk kişi olmak da dahil olmak üzere birçok rekor kırdı. Amelia, uçuş, kadın hakları hakkında konuşmalar yaptı ve dersler verdi.

Dünya uçuşu

Dünyadaki en ünlü kadın pilot olmasına rağmen, Earhart memnun değildi ve dünyayı gezen ilk kadın olmak istedi. 1 Haziran 1937'de Amelia ve navigator'ı Fred Noonan Miami'den kalkış yaptı. Birçok uçuş gerçekleştiler ve sonunda Afrika ve Asya'ya ve oradan da Güney Pasifikteki Yeni Gine'ye kadar uçtular. 2 Temmuz'da, Pasifik Okyanusu'ndaki Howland Adası'na uçmak için Yeni Gine'den ayrıldılar, ancak bir daha asla görülmediler.

Her şeyin arka yüzü ve evliliği

Amelia Earhart genellikle ilk ya da en büyük kadın pilot olarak düşünülür. Ben de farkettiğiniz gibi blog'a bu şekilde yazdım. ABD'de tek başına non-stop uçan kadın, Charles Lindbergh'den sonra Atlantik'te solo uçan ilk kadındı bunlar doğru. Ama zamanının rekorunlarını kıran tek kadın pilot değildi ve kesinlikle yetenek anlamında en iyisi değildi. Earhart’ın çağdaşları Louise Thaden, Ruth Nichols ve Beryl Markham tartışmasız daha yetenekli pilotlardı ve rekorlar kıran kariyerleri vardı. Ancak havacılıkta ikonik bir isim haline gelen Earhart ile aynı kategoriye alınmadılar. Amelia'yı akranlarından ayıran, dikkatlice yürütülen bir PR kampanyasıydı.

1927 yılında Charles Lindbergh solo Atlantik uçuşunu gerçekleştiren ilk pilot oldu ve tüm dünya çılgına döndü. Havacılık Amerikalıların tutkusu oldu ve Lindbergh'ü bir kahraman olarak gördüler. TIME dergisinin ilk ''Men of the year'' ödülünü alan da Charles Lindbergh'dür. 

Amerikalı bir yayıncı olan George Palmer Putnam, havacılığa karşı bu denli artan ilgiyi maddi bir fırsat olarak gördü ve Lindbergh'ü ikna edip onun bu tarihi uçuşunu kitap olarak yazmasını istedi. Sonunda ''WE'' kitabını yazdı ve satış anlamında inanılmaz başarılı oldu. 3 aylık tanıtım turundan sonra Lindbergh dünyanın en çok tanınan ünlülerindendi. 

Bir süre sonra, varlıklı bir kadın olan olan Amy Phippis Guest, Atlantik'i tek başına geçebilen kadın pilot olmak için üç motorlu bir yolcu uçağı aldı ama ailesi uçuş çok tehlikeli diye kendisine izin vermedi. Bunun yerine bu uçuşu gerçekleştirecek genç bir kadın havacıya sponsor olmayı önerdiler. Amy, George Putnam'a gidip ''bu iş için uygun'' bir pilot bulmasını istedi. Putnam, 30 yaşında amatör ve hevesli bir pilot buldu.

O kişi Amelia Earhart'tı.

Putnam kendisi için başka bir bestseller fırsatı yaratmıştı ve Amelia da havacılıktaki kariyeri için en önemli adımı atacaktı. Bundan sonra da Amelia'nın kariyeri gerek uçuşları olsun gerek tanıtım turları olsun uzun bir süre boyunca George Putnam tarafından düzenlenecekti.

İkili Putnam'ın 6. evlilik teklifinden sonra 1931'de evlendi. Amelia'yı 80 yıl boyunca bitmeyecek olan bir şöhrete taşıdılar ve kaybolana kadar evli kaldılar.